Seçimler

Seçimler

Federal Meclis seçimlerinde her vatandaşın iki oy hakkı vardır.

Federal Meclis seçimlerinde her vatandaşın iki oy hakkı vardır. (© dpa)

Federal Almanya vatandaşları Almanya Federal Meclisi milletvekillerini 1949 yılından bu yana Almanya Federal Cumhuriyeti Anayasası’nın 39. maddesi uyarınca genel, doğrudan, serbest, eşit ve gizli seçim prensiplerine göre ve dört yıllık bir süre için seçerler. 

Anayasa, seçilen milletvekillerini „halkın tamamının temsilcisi olup, görevlendirme ve talimatlara bağlı olmadan sadece vicdanlarını dinlemekle yükümlü oldukları“ şeklinde tanımlar.

Prensip olarak; seçim günü 18 yaşını doldurmuş olan tüm Almanların Almanya genel seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı vardır. 

Yeni seçilen ilk Almanya Federal Meclisi 7 Eylül 1949 tarihinde Bonn’da biraraya gelmiştir. 

1953 yılında ikinci Almanya Federal Meclisi seçimi itibariyle Federal Meclis seçimlerinde iki oy hakkı vardır. Birinci oy hakkı ile seçmenin seçim bölgesinden bir aday doğrudan seçilir. Almanya’da; her birinde 250 bin kadar Alman vatandaşının yaşadığı, 299 seçim bölgesi vardır.  İkinci oy hakkı ile seçmen belli bir partiden yana oy kullanılır. 

Aday listesindeki sıralama seçim öncesinde parti kongrelerinde belirlenir. Bir milletvekilinin parlamentodan ayrılması durumunda onun yerine, Federal Meclis’e hangi parti adına girmiş ise o partinin eyalet listesinde sıradaki ve henüz dikkate alınmamış aday gelir. Eyalet listesinde yedek bir aday kalmadıysa milletvekili sandalyesi boş kalır. 

Federal Meclis 630 milletvekilinden oluşur. Meclis’in oransal bileşimi sadece kullanılan ikinci oy hakkı sonucuna göre belirlenir. Sandalye dağılımı için önce partinin Almanya genelinde elde ettiği sandalye sayısı hesaplanır. Bu sayının parti eyalet listelerine göre dağılımı yapılır. Sandalye dağılımı için seçim bölgesinde en çok birinci oyu kazanmış olan adaylar aldıkları oy oranına göre sıralandırılır ve eyalet listesinin başına geçerler. Meclis’teki sandalye dağılımı seçim bölgesinde başarılı olan adaylar arasında ve sıralandırmalarına göre yapılır.      

Seçim bölgelerinde başarılı olan aday sayısı sandalye sayısından fazla – yani ikinci oyların sonucu ile örtüşmüyor ise – seçim bölgesinin daha az oy alan adayları Meclis’e giremezler (İkinci oylarla örtüşme kuralı).  Eğer bir eyalette sandalye sayısı seçim bölgelerinin başarılı aday sayısından fazla ise, kalan sandalyeler listedeki adaylara dağıtılır.

Siyasi partilerin Federal Meclis’te temsil edilebilmeleri için prensip olarak ikinci oyların Almanya genelinde en az yüzde beşini almış olmaları gereklidir. Bir partinin ikinci oy payı yüzde beşin altında kalırsa parti buna rağmen, eğer en az üç seçim bölgesinde doğrudan milletvekili çıkarabilmişse (Temel milletvekili kuralı) Federal Meclis’te ikinci oy oranına göre temsil edilir. 

Genel seçimler süreci federal seçim tüzüğünce düzenlenmiştir. Seçimlerin geçerli olup olmadığı Federal Meclis tarafından Seçim Denetim Yasası’na göre incelenir.